Sang hèn cũng ba tấc đất
Thành ngữ / Tục ngữ
-
-
Tai vách mạch dừng
Dị bản
Tai vách mạch rừng
Dừng có mạch, vách có tai
-
Rau nào sâu nấy
Rau nào sâu nấy
-
Hay không lây hèn, sen không lây bùn
Hay không lây hèn
Sen không lây bùn -
Làm vua một làng hơn làm quan một nước
Làm vua một làng hơn làm quan một nước
-
Giàu con út, khó con út
Giàu con út, khó con út
-
Trâu chậm uống nước đục
Trâu chậm uống nước đục
-
Đi hỏi già, về nhà hỏi trẻ
Đi hỏi già, về nhà hỏi trẻ
-
Chớ đi ngày bảy, chớ về ngày ba
-
Già sinh tật, đất sinh cỏ
Già sinh tật, đất sinh cỏ
-
Kẻ ăn ốc người đổ vỏ
Kẻ ăn ốc người đổ vỏ
-
Ai nắm tay đến tối
Ai nắm tay đến tối, ai gối tay đến sáng
-
Ai có thân người ấy lo, ai có bò người ấy giữ
Ai có thân người ấy lo
Ai có bò người ấy giữDị bản
Thân ai nấy lo
Bò ai nấy giữ
-
Giàu sang chưa mấy ai nhàn
-
Ki cóp cho cọp nó tha
Dị bản
Ki cóp cho cọp nó ăn
-
Mắt sâu râu rậm
Mắt sâu râu rậm
-
Khôn từng xu, ngu bạc vạn
Khôn từng xu, ngu bạc vạn
-
Heo chết không sợ nước sôi
Heo chết không sợ nước sôi
-
Thẳng mực Tàu đau lòng gỗ
Dị bản
-
Gái lấy chồng như rồng có vây
Gái lấy chồng như rồng có vây
Chú thích
-
- Dừng
- Thanh bằng tre nứa cài ngang dọc để trát vách.
-
- Chớ đi ngày bảy, chớ về ngày ba
- Theo theo quan niệm dân gian, ngày 3 và ngày 7 âm lịch mỗi tháng là những ngày xấu, không nên khởi sự làm ăn hoặc đi xa.
-
- Nhàn
- Có ít hoặc không có việc gì phải làm, phải lo nghĩ
-
- Ki cóp
- Gom góp từng tí một để dồn lại thành món lớn.
-
- Mực Tàu
- Mực đen đóng thành thỏi, dùng mài vào nước để viết thư pháp (chữ Hán và gần đây là chữ quốc ngữ) bằng bút lông, hoặc để vẽ.
-
- Thẳng mực Tàu: Người thợ mộc dùng sợi dây nhỏ thấm ướt mực Tàu, căng thẳng trên mặt miếng gỗ, rồi búng nhẹ cho sợi dây chạm vào gỗ, làm mực Tàu dính vào gỗ thành một đường thẳng. Người thợ cứ theo mực đó mà cưa, hay đẽo gọt.
Đau lòng gỗ: Miếng gỗ thường cong, nếu lấy thẳng thì không được bao nhiêu gỗ, những miếng gỗ cong thì bị vứt ra không dùng đến.
Câu thành ngữ này có ý nói nếu xử sự một cách quá thẳng thắn thì gây đụng chạm, mích lòng nhiều người.
-
- Vạy
- Cong queo, không ngay thẳng. Từ chữ này mà có các từ tà vạy, thói vạy, đạo vạy...
-
- Dây nảy mực
- Trước đây khi xẻ gỗ (theo bề dọc), để xẻ được thẳng, người thợ cầm một cuộn dây có thấm mực Tàu, kéo dây thẳng ra và nảy dây để mực dính vào mặt gỗ, tạo thành một đường thẳng. Hành động kéo dây nảy mực này cũng gọi là kẻ chỉ.