Chú thích

1. Vu Lan

   Tên đầy đủ là Vu Lan Bồn, lễ hội báo hiếu của Phật giáo được tổ chức ở một số nước Á Đông vào ngày rằm tháng bảy âm lịch. Những người tham gia lễ hội Vu Lan ở Việt Nam, người nào còn mẹ được cài trên ngực một bông hồng vàng, người không còn mẹ cài một bông hồng trắng. Xem thêm bài Bông hồng cài áo của thiền sư Thích Nhất Hạnh.

2. Giòi trong xương giòi ra

   Bà con trong nhà hại nhau.

3. Một xương một thịt

   Anh chị em cùng một cha mẹ mà ra.

4. Khoai mài

   Một loại dây leo cho củ (gọi là củ mài, củ chụp hoặc củ hoài sơn). Củ mài ăn được và còn có tác dụng chữa bệnh.

   

   Củ mài

5. Ả em du

   Chị em dâu (phương ngữ Bắc Trung Bộ).

6. Tru

   Trâu (phương ngữ một số vùng Bắc Trung Bộ).

7. Bịn

   Lỗ được trổ ở đầu cây gỗ để buộc dây vào kéo gỗ từ nơi khai thác về bến bãi. Dây dùng để buộc vào bịn gọi là chạc bịn.

8. Ả em du như tru một bịn

   Chị em dâu trong gia đình (nên) đoàn kết, chung lưng đấu cật xây dựng gia đình như những con trâu cùng chung một chạc bịn để kéo gỗ.

9. Bù

   Bầu (phương ngữ Bắc Trung Bộ).

10. Nác đấy

    Nước đái (phương ngữ Bắc Trung Bộ).

11. Bẩy nhau ả em du, lu bù là anh em rể

    Chị em dâu thường hay kích bác, hạ bệ nhau. Anh em rể gặp nhau thường bù khú vui vẻ.

12. Quạnh

    Quạnh quẽ, vắng vẻ.

13. Dấu

    Yêu (từ cũ).

14. Dấu hoa vun cây

    Yêu thích hoa, cành thì nhớ vun gốc, chăm cây; nghĩa bóng nhắc con cháu phải nhớ nguồn cội.

15. Nuôi con không phép kể tiền cơm

    Nuôi con là bổn phận tự nhiên của cha mẹ.

16. Của mòn, con lớn

    Nuôi con phải tốn công tốn của.

17. Dâng nóng, hạ nguội

    Chỉ việc con cháu thành tâm dâng cỗ cúng, lễ.

18. Nhiễu

    Hàng dệt bằng tơ, sợi ngang xe rất săn, làm cho mặt nổi cát.

19. Lương

    Hàng dệt mỏng bằng tơ, ngày trước thường dùng để may áo dài đàn ông.

20. Cao nấm ấm mồ

    Nói về tập tục tảo mộ của dân ta. Mộ của dân thường ngày trước chủ yếu đắp bằng đất, tạo hình nấm tròn hay chiếc ghe bầu úp. Mộ lâu ngày thường bị mọc cỏ hoang, trâu bò phá hoại hay lún sụt do mưa gió... Nếu được con cháu trong nhà hàng năm chăm sóc, sửa sang thì nấm mồ tròn, cao, quang đãng, người đã khuất như cũng cảm thấy ấm áp vì lòng thành kính và nhớ thương của con cháu.

21. Tương giao

    Giao thiệp, kết thân với nhau (từ cổ).

22. Thung huyên

    Cây thung và cỏ huyên, tượng trưng cho cha mẹ. Xem thêm Nhà thung và Huyên đường.

23. Tuyền

    Toàn.

24. Hiếu sự vi tiên

    Lấy việc hiếu thảo làm đầu (thành ngữ Hán Việt).

25. Mộ thê tử

    Yêu mến vợ con.

26. Sinh thành

    Sinh ra và nuôi nấng, dạy dỗ cho thành người (từ Hán Việt).

27. Vô nghì

    Không có tình nghĩa (từ cũ). Cũng nói bất nghì.