Toàn bộ nội dung

Chú thích

  1. Bắt được tay day được cánh
    Bắt được quả tang kẻ đang (định) làm việc xấu, việc phạm pháp.
  2. Bảy mươi chớ cười bảy mốt
    Đời người khó mà lường được những tai biến xảy ra, khó mà nói trước được bất cứ điều gì.
  3. Bàu
    Chỗ sâu trũng như ao vũng, thường ở ngoài đồng.

    Bàu sen ở Mũi Né, Bình Thuận

    Bàu sen ở Mũi Né, Bình Thuận

  4. Hói
    Nhánh sông con, nhỏ, hẹp, do tự nhiên hình thành hoặc được đào để dẫn nước, tiêu nước.

    Hói Quy Hậu

    Hói Quy Hậu

  5. Bánh tày
    Một loại bánh ở các vùng trung du và miền núi Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, làm từ gạo nếp và gói lá chuối, tương tự như bánh tét ở miền Trung và miền Nam.
  6. Cá rô
    Loại cá rất thường gặp trên các đồng ruộng ở nước ta. Nhân dân ta thường tát đồng để bắt cá rô. Cá rô đồng có thịt béo, thơm, dai, ngon, dù hơi nhiều xương, và được chế biến thành nhiều món ngon như kho, nấu canh, làm bún...

    Lưu ý: Có một giống cá khác gọi là cá rô phi, thường được nuôi ở ao, nhưng khi nhắc đến cá rô thì người ta nghĩ ngay đến cá rô đồng.

    Cá rô đồng kho tộ

    Cá rô đồng kho tộ

  7. Bánh tày nhân cá rô
    Chỉ sự quê mùa, lạc hậu ngày trước ở vùng Yên Thành, tỉnh Hà Tĩnh.
  8. Seng
    Cái xanh (phương ngữ Bắc Trung Bộ).
  9. Bánh khéo không ai khen, cháy seng mình phải vạ
    Rán khéo thì bánh phải hơi sém da nhưng làm vậy lại rất dễ cháy chảo.
  10. Bạn vàng
    Bạn thân, bạn quý. Thường dùng để chỉ người yêu.
  11. Trôn
    Mông, đít, đáy (thô tục).
  12. Bạn thương hơn nương rào
    Sống hữu hảo, thân tình với nhau thì mọi việc yên bình, ngược lại thì dù tường cao cổng kín cũng khó lòng ở yên.
  13. Bán củi để con chết rét
    Bi kịch của người lao động, làm ra sản phẩm mà mình không được hưởng.
  14. Bán bò mua cuốc
    Ngớ ngẩn, không biết tính toán, bán đi một tài sản lớn để mua một vật dụng nhỏ.
  15. Tru
    Trâu (phương ngữ một số vùng Bắc Trung Bộ).
  16. Ló
    Lúa (phương ngữ Bắc Trung Bộ).
  17. Chỉ tình cảnh khốn khó những năm mất mùa, đói kém.
  18. Tháng ba thì giá vải rẻ, mua về bán sẽ dễ có lời.
  19. Trự
    Đồng tiền (từ cổ).
  20. Mự
    Mợ (phương ngữ).
  21. Bác một trự mự cũng một đồng
    Hai bên cùng đóng góp để lo việc chung, đừng ai tị nạnh ai.
  22. Bà rú Lông đi ông rú Trà
    Về mùa gió Lào, gió thường đổi chiều từ rú Lông gây nên những cơn lốc nhỏ thổi xuống rú Trà (đều thuộc huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An), gây hại cho nhà cửa, mùa màng. Người dân gọi hiện tượng này là bà thần rú Lông đi thăm ông thần rú Trà.
  23. Ba lọc bảy lừa mắc phải bừa rụng răng
    Cầu toàn, kén chọn quá cuối cùng lại dễ vuột mất cơ hội, đạt kết quả không vừa ý.
  24. Ba lạy bảy tùy
    Nhịn nhục, tùy lụy người khác đủ đường.
  25. Ba đấm cũng bằng một đạp
    Sự thiệt hại của hai bên trong tranh chấp là như nhau.
  26. Trường Lại, Trường Phong
    Hai xóm thuộc địa phận xã Kỳ Thịnh, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.