Tìm kiếm "đảo điên"

Chú thích

  1. Bậu
    Cũng nói là em bậu, tiếng gọi người tiếp chuyện với mình, khác giới tính, có ý thương mến, thân mật. Cách xưng hô "qua, bậu" thường được dùng trong quan hệ vợ chồng, người yêu (phương ngữ Nam Bộ).
  2. Mùng
    Màn.
  3. Ở một số vùng, chỉ loan truyền hai câu đầu.
  4. Có bản chép: thời.
  5. Hai câu của bài này, có bản chép "miệng rộng" thay vì "rộng miệng."
  6. Có bản chép: thì mặc.
  7. Ba sinh
    Ba kiếp người: kiếp trước, kiếp này và kiếp sau, theo thuyết luân hồi của Phật giáo. Văn học cổ thường dùng chữ "nghĩa ba sinh" hoặc "nguyện ước ba sinh" để nói về sự gắn kết nam nữ.

    Ví chăng duyên nợ ba sinh,
    Làm chi những thói khuynh thành trêu ngươi?
    (Truyện Kiều)

  8. Nhũ
    Vú (từ Hán Việt).
  9. Na
    Mang theo, vác theo (phương ngữ, khẩu ngữ).
  10. Tông đường
    Tổ tông, dòng họ (từ Hán Việt). Ở miền Nam, từ này cũng được phát âm thành tông đàng.
  11. Nồi bảy, nồi ba
    Cách phân loại độ lớn của nồi thời xưa. Nồi bảy nấu được bảy lon gạo, nồi ba nấu được ba lon.
  12. Ni
    Này, nay (phương ngữ miền Trung).
  13. Có bản chép: cô dì mình thụ thai.
  14. Khánh
    Nhạc cụ gõ làm bằng tấm đồng, thường có hình giống lưỡi rìu, treo lên bằng một sợi dây.

    Cái khánh

    Cái khánh

  15. Chĩnh
    Đồ đựng bằng sành hoặc đất nung, miệng hơi thu lại, đáy thót, nhỏ hơn chum. Xem thêm Cái chum
  16. Thầy
    Cha, bố (phương ngữ một số địa phương Bắc và Bắc Trung Bộ).
  17. Thân
    Thân thiết, gần gũi.
  18. Giường Tàu
    Một loại giường theo kiểu Trung Hoa, có thành cao xung quanh.
  19. Hộp trầu
    Hộp đựng trầu cau.

    Hộp trầu.

    Hộp trầu.

  20. Bình vôi
    Ngày xưa nhân dân ta thường hay ăn trầu với cau và vôi. Bình vôi là dụng cụ bằng gốm hay kim loại để đựng vôi ăn trầu, đôi khi được chế tác rất tinh xảo, và tùy theo hình dạng mà cũng gọi là ống vôi.

    Bình vôi bằng gốm làng Dưỡng Động (Hải Phòng)

    Bình vôi bằng gốm làng Dưỡng Động (Hải Phòng)

  21. Dầu hồi
    Dầu ép từ quả hồi, dùng bôi tóc để dưỡng tóc.

    Quả hồi.

    Quả hồi.

  22. Nước hoa
    Nước nấu với hoa để gội đầu cho thơm.
  23. Ngô
    Trung Quốc. Thời Lê - Mạc, dân ta gọi nước Trung Quốc là Ngô, gọi người Trung Quốc là người Ngô.
  24. Tàn
    Cũng gọi là tán, đồ dùng có cán dài cắm vào một khung tròn bọc nhiễu hoặc vóc, xung quanh rủ dài xuống, để che cho vua quan thời xưa, hoặc dùng trong các đám rước.

    Cái tàn vàng.

    Cái tàn vàng.

  25. Thác
    Chết, mất, qua đời (từ Hán Việt).
  26. Chúa Chổm
    Tên gọi dân gian của Lê Trang Tông, vị vua đầu tiên thời Lê Trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Giai thoại kể rằng thuở nhỏ ông rất nghèo, thường phải đi vay mượn để sống qua ngày, vì vậy có thành ngữ "nợ như chúa Chổm." Xem thêm trên Wikipedia.
  27. Có bản chép: Mắc nợ.
  28. Mô
    Đâu, nào (phương ngữ Trung Bộ).
  29. Củi rều
    Củi từ cành cây nhỏ, cây vụn trôi trên sông.
  30. Giếng khơi
    Giếng sâu.
  31. Cơi trầu
    Một đồ dùng thường làm bằng gỗ, phủ sơn, trông như một cái khay tròn có nắp đậy, dùng để đựng trầu. Tục xưa khi khách đến nhà, chủ thường mang cơi trầu ra mời khách ăn trầu.

    Cơi đựng trầu

    Cơi đựng trầu

  32. Nhác
    Lười biếng.
  33. Lạt
    Tre hoặc nứa chẻ mỏng, dẻo, dùng làm dây buộc.
  34. Sẽ
    Nhẹ nhàng.
  35. Sanh
    Sinh.
  36. Cội
    Gốc cây.