Tìm kiếm "con quy"

  • Con gà cục tác cục te

    Con gà cục tác cục te
    Hay đỗ đầu hè hay chạy rông rông
    Má gà thì đỏ hồng hồng
    Cái mỏ thì nhọn cái mồng thì tươi
    Cái chân hay đạp, hay bươi
    Cái cánh hay vỗ lên trời gió bay

  • Con gả con gà

    Con gả con gà
    Nó đổ trên nhà
    Bay ra đống rác
    Cục ta cục tác
    Nó nhảy vào buồng
    Lên giường nó nghỉ
    Hỡi thằng cu Tí
    Lo đi đuổi gà
    Cục ta cục tác
    Con diều hung ác
    Bay lượn trên đầu
    Gà con ở đâu?
    Về mau mẹ ủ
    Mẹ con đông đủ
    Chẳng sợ diều hâu!

    Dị bản

    • Con gả con gà
      Hắn đổ trên nhà
      Bay ra đống rác
      Cục ta cục tác
      Hắn nhảy lên chuồng
      Lên giường hắn nghỉ
      Ơ thằng cu Tí!
      Lo đuổi gà đi
      Cục ta cục tác!
      Con diều hung ác
      Bay lượn trên đầu
      Gà con ở đâu?
      Về mau mẹ ủ
      Mẹ con đông đủ
      Chẳng sợ diều hâu!
      Cục tác cục ta
      Con gà nhảy ổ
      Cái rổ đầu hè
      Vàng hoe nắng lọt
      Mẹ lót ổ gà
      Cục ta cục tác

  • Con hổ con hô

    Con hổ con hô
    To như cái bồ
    Hắn ngồi trong bụi
    Hắn vội nhảy ra
    Hắn bắt ông già
    Hắn vồ con nít
    “Thùng thùng”
    Ai ở đâu thì ra cho hết
    Đánh chết con hổ
    Con hổ con hô…

  • Con nghé nhà ta

    Con nghé nhà ta
    Chúa mới thả ra
    Ăn đâu ăn đấy
    Ăn mấy cho no
    Chúa bắt thì cho
    Khách bắt thì chạy
    Nghe lời chúa dạy
    Mới ra trâu bò
    Bờ lúa thì qua
    Bờ mạ thì tránh
    Ăn no thẳng cánh
    Tối lại rong về
    Đồng lúa nhà quê
    Chớ hề động đến
    Ăn cho có nết

  • Nghé ọ, nghé ơ

    Nghé ọ nghé ơ
    Con nghé nhà ta
    Như bông như hoa
    Như gà trong trứng
    Mẹ nuôi mẹ nấng
    Cho vững đường cày
    Cho ngay đường bừa
    Đi sớm về trưa
    Cày bừa khó nhọc
    Ta săn ta sóc
    Là nghé nghé ơ…

    Dị bản

    • Con nghé nhà ta
      Như bông như hoa
      Như cà muối xổi
      Như ổi chín cây
      Như mây chín chùm
      Nghé ọ nghé ơ…

  • Nghé ơ nghé ọ

    Nghé ơ nghé ọ
    Ta nuôi nghé lớn
    Ai mua nỏ bán
    Ai mượn nỏ cho
    Cỏ đã bứt cho nghé ăn no
    Nghé cày thay mẹ
    Một buổi hai đường
    Hai buổi bốn đường
    Cày dọc bừa ngang
    Cày xong ruộng toóc
    Cày nốt ruộng khoai
    Cày hai nương đỗ
    Nghé ọ nghé ơ…

  • Con nghé nhà ta

    Con nghé nhà ta
    Bốn ba bốn bảy
    Nước chảy một chiều
    Một niêu nước mắm
    Một nắm củ hành
    Một giành củ tỏi
    Bán gọi chợ Đông
    Ba đồng một cặp
    Ai gặp thì mua
    Ai mua thì bán
    Đi trưa thì nhịn
    Nghé ơi…

  • Cốc, cốc, cốc

    Cốc, cốc, cốc
    Con vỏi, con voi
    Cái vòi đi trước
    Vì mày phản nước
    Ta bẻ mất ngà
    Mày bỏ ông bà
    Bỏ bầy bỏ bạn
    Bỏ cày ruộng cạn
    Bỏ cày ruộng sâu
    Tham của tham giàu …

  • Đồng ếch đồng ác

    Đồng ếch đồng ác
    Con đã về đây
    Giường chiếu chẳng có
    Thiệt thay trăm đường
    Ban ngày ếch ở trong hang
    Đêm khuya thanh vắng xở xang ra ngoài
    Trời cho quan tướng nhà trời
    Thắt lưng bó đuốc tìm tôi làm gì
    Tìm tôi bắt bỏ vào thời
    Tôi kêu ì ộp, chẳng rời tôi ra
    Sáng rạng ngày ra
    Con dao cái thớt xách mà đem băm
    Ba thằng cầm đũa nhăm nhăm
    Thằng gắp miếng thịt, thằng nhằm miếng da
    Một thằng gắp miếng tù và
    Nó thổi phì phà, nó lại khen ngon

    Dị bản

    • Hồn ếch ta đã về đây
      Phải năm khô cạn, ta nay ở bờ
      Ở bờ những hốc cùng hang
      Chăn chiếu chẳng có trăm đường xót xa
      Lạy trời cho đến tháng ba
      Được trận mưa lớn ta ra ngồi ngoài
      Ngồi ngoài rộng rãi thảnh thơi
      Phòng khi mưa nắng ngồi ngoài kiếm ăn
      Trước kia ta vẫn tu thân
      Ta tu chẳng được thì thân ta hèn
      Ta gặp thằng bé đen đen
      Nó đứng nó nhìn nó chẳng nói chi
      Ta gặp thằng bé đen sì
      Tay thì cái giỏ tay thì cần câu
      Nó có chiếc nón đội đầu
      Khăn vuông chít tóc ra màu xinh thay
      Nó có cái quạt cầm tay
      Nó có ống nứa bỏ đầy ngóe con
      Nó có chiếc cán thon thon
      Nó có sợi chỉ sơn son mà dài
      Ếch tôi mới ngồi bờ khoai
      Nó giật một cái đã sai quai hàm
      Mẹ ơi lấy thuốc cho con
      Lấy những lá ớt cùng là xương sông
      Ếch tôi ở tận hang cùng
      Bên bè rau muống phía trong bè dừa
      Thằng Măng là chú thằng Tre
      Nó bắt tôi về làm tội lột da
      Thằng Hành cho chí thằng Hoa
      Mắm muối cho vào, ơi hỡi đắng cay!

Chú thích

  1. Diều hâu
    Loài chim dữ, mỏ quặp, có thị lực rất sắc bén, hay bắt gà, chuột, rắn.

    Một loại diều hâu

    Một loại diều hâu

  2. Bồ
    Đồ cỡ lớn đựng thóc lúa, thường đan bằng tre.

    Bồ và cối xay thóc

    Bồ và cối xay thóc

  3. Chúa
    Chủ, vua.
  4. Cà muối xổi
    Món ăn dân dã, thành phần gồm cà pháo trộn đều với muối, nước cốt chanh, riềng, tỏi, ớt, ướp trong khoảng 30 phút là dùng được.

    Cà muối xổi

    Cà muối xổi

  5. Nỏ
    Không, chẳng (phương ngữ Trung Bộ).
  6. Toóc
    Rạ (phương ngữ miền Trung).
  7. Niêu
    Nồi nhỏ bằng đất nung hoặc đồng, có nắp đậy, dùng để nấu nướng hoặc sắc thuốc. Niêu sắc thuốc thì có thêm cái vòi để rót thuốc.

    Cơm niêu

    Cơm niêu

  8. Giành
    Còn gọi là trác, đồ đan bằng tre nứa hoặc mây, đáy phẳng, thành cao, thường dùng để chứa nông sản, gặp ở miền Bắc và một số tỉnh Bắc Trung Bộ.

    Cái giành

    Cái giành

  9. Con so
    Con đầu lòng.
  10. Con rạ
    Con từ đứa thứ hai trở đi, phân biệt với con so.
  11. Sinh con so (sinh lần đầu) thì nên về nhà mẹ đẻ để dễ bề chăm sóc, lo lắng. Từ con rạ (con thứ) trở đi thì đã có kinh nghiệm sinh nở, nên có thể ở nhà chồng.
  12. Quạ
    Còn gọi là ác, loài chim có bộ lông màu đen đặc trưng, ăn tạp. Theo mê tín dân gian, quạ có thể đem lại điềm xui xẻo.

    Con quạ

    Con quạ

  13. Qua
    Từ người lớn dùng để tự xưng một cách thân mật với người nhỏ, hoặc cách tự xưng có đôi chút tính chất khách quan, nhưng thân tình (Từ điển từ ngữ Nam Bộ - Huỳnh Công Tín).
  14. Bậu
    Cũng nói là em bậu, tiếng gọi người tiếp chuyện với mình, khác giới tính, có ý thương mến, thân mật. Cách xưng hô "qua, bậu" thường được dùng trong quan hệ vợ chồng, người yêu (phương ngữ Nam Bộ).
  15. Rệt
    Rượt, đuổi bắt (phương ngữ).
  16. Liệt
    Mỏi mệt, rã rời.
  17. Nỏ
    Một loại vũ khí cổ truyền thường được dùng trong săn bắn và chiến tranh trước đây. Một chiếc nỏ đơn giản gồm một cánh nỏ nằm ngang hơi cong, đẽo từ một loại gỗ có sức đàn hồi cao, lắp vào báng nỏ có xẻ rãnh để đặt mũi tên. Trước khi bắn, cánh nỏ bị uốn cong bằng cách kéo căng và gài dây cung vào lẫy nỏ. Khi bóp cò, sức đàn hồi của cánh nỏ bắn mũi tên ra với sức đâm xuyên lớn và độ chính xác cao. Cây nỏ nổi tiếng trong lịch sử dân tộc ta với truyền thuyết nỏ thần của An Dương Vương, bắn một phát ra nhiều mũi tên đồng, đánh lui quân xâm lược. Trong kháng chiến chống Pháp, nhiều dân tộc Tây Nguyên đã dùng nỏ giết được nhiều quân địch.

    Ở một số vùng, nỏ cũng được gọi là ná (lưu ý phân biệt với cái ná bắn đạn sỏi).

    Bắn nỏ

    Bắn nỏ

  18. Chạc
    Dây bện bằng lạt tre, lạt nứa, ngắn và nhỏ hơn dây thừng.
  19. Trặc
    Giật.
  20. Cò
    Một loài chim rất quen thuộc với đồng quê Việt Nam. Cò có bộ lông màu trắng, sống thành đàn ở vùng đất ngập nước ngọt như hồ ao, kênh mương, sông, bãi bùn ngập nước, ruộng lúa... Thức ăn chủ yếu là các loại ốc, các động vật thuỷ sinh như ếch, nhái, cua và côn trùng lớn. Hình ảnh con cò thường được đưa vào ca dao dân ca làm biểu tượng cho người nông dân lam lũ cực khổ.

    “Con cò bay la
    Con cò bay lả
    Con cò Cổng Phủ,
    Con cò Đồng Đăng…”
    Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn,
    Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ.
    (Con cò - Chế Lan Viên)

    Cò

    Cò

  21. Cốc
    Loài chim lội nước thuộc họ Bồ nông, thức ăn là các loại động vật thủy hải sản nhỏ

    Chim cốc

    Chim cốc

  22. Vạc
    Một loại chim có chân cao, cùng họ với diệc, cò, thường đi ăn đêm, tiếng kêu rất to.

    Vạc

    Vạc

  23. Bình vôi
    Ngày xưa nhân dân ta thường hay ăn trầu với cau và vôi. Bình vôi là dụng cụ bằng gốm hay kim loại để đựng vôi ăn trầu, đôi khi được chế tác rất tinh xảo, và tùy theo hình dạng mà cũng gọi là ống vôi.

    Bình vôi bằng gốm làng Dưỡng Động (Hải Phòng)

    Bình vôi bằng gốm làng Dưỡng Động (Hải Phòng)

  24. Thìa ốc
    Chú thích này đang để ngỏ. Nếu bạn có thông tin về Thìa ốc, hãy đóng góp cho chúng tôi.
  25. Diệc
    Một loài chim giống như cò, thức ăn chủ yếu là côn trùng, cá... Diệc mốc có bộ lông màu nâu. Ngoài ra còn có diệc ba màu, diệc xanh...

    Chim diệc đang bắt cá

    Chim diệc đang bắt cá

  26. Le le
    Tên một loài chim gần giống vịt trời, hay kiếm ăn ở vùng đồng ruộng hay bưng biền, gặp nhiều ở vùng Đồng Tháp Mười.

    Con le le

    Con le le

  27. Rồng rồng
    Cũng gọi là ròng ròng, tên chung của những con cá con mới nở từ trứng của một số loài cá như cá tràu, cá chuối, cá sộp...
  28. Chuôm
    Chỗ trũng có đọng nước ở ngoài đồng.

    Chuôm trên cánh đồng ở Quảng Phúc

    Chuôm trên cánh đồng ở Quảng Phúc

  29. Đìa
    Ao được đào sâu có bờ chắn giữ nước để nuôi cá.

    Bắt cá trong đìa

    Bắt cá trong đìa

  30. Có bản chép: Chẳng có nơi cá nằm.
  31. Ních
    Nhét cho đầy, cho chặt. Còn có nghĩa là ăn tham, ăn một cách thô tục.
  32. Xở xang
    Chú thích này đang để ngỏ. Nếu bạn có thông tin về Xở xang, hãy đóng góp cho chúng tôi.
  33. Thời
    Cái giỏ cá (phương ngữ).
  34. Tù và
    Dạ dày ếch, hay được chế biến thành các món ăn.

    Tù và ếch xào măng

    Tù và ếch xào măng

  35. Ngóe
    Loại nhái rất nhỏ, thân hình chỉ lớn bằng đầu ngón tay cái.
  36. Xương sông
    Loài cây có thân thẳng đứng, cao khoảng một mét hoặc hơn. Lá thuôn dài, mép có răng cưa, có mùi hơi hăng của dầu. Lá xương sông là một loại rau gia vị phổ biến, và cũng là vị thuốc chữa bệnh đường hô hấp, cảm cúm...

    Lá xương sông

    Lá xương sông