Ngẫu nhiên

Chú thích

  1. Yếm
    Trang phục mặc trong của phụ nữ ngày xưa. Yếm là một tấm vải hình thoi hoặc hình vuông có sợi dây để quàng vào cổ và buộc vào sau lưng, dùng để che ngực, thường được mặc chung với áo cánh và áo tứ thân. Trong ca dao ta thường gặp hình ảnh yếm đào hay yếm thắm, cùng có nghĩa là yếm màu đỏ.

    Yếm đào bên sen trắng - Tranh Phạm Mai Châu

    Yếm đào bên sen trắng - Tranh Phạm Mai Châu

  2. Oản
    Bánh làm bằng xôi nếp hoặc bột bánh khảo nén vào khuôn hình nón cụt để cúng.

    Oản làm bằng xôi

    Oản làm bằng xôi

  3. Bất tuyệt
    Không ngừng, không hết.
  4. Đâm
    Giã, như đâm bèo, đâm tiêu... (phương ngữ).
  5. Phụ mẫu
    Cha mẹ (từ Hán Việt).
  6. Nhớm
    Nhón (phương ngữ Trung Bộ).
  7. Mô
    Đâu, nào (phương ngữ Trung Bộ).
  8. Đầu mọc hai sừng, chỉ trâu bò, hàm ý ngu dại.
  9. Chun
    Chui (phương ngữ).
  10. Mần chi
    Làm gì (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
  11. Hàng tờ
    Người làm tranh Đông Hồ.
  12. Trước đây người ta chuộng mua tranh Đông Hồ về chưng tết nên vào những ngày này người làm tranh Đông Hồ (hàng tờ) rất bận, phải chạy chợ tới tận ba mươi.

    Hàng tranh Đông Hồ ngày tết

    Hàng tranh Đông Hồ ngày tết

  13. Đủng đỉnh
    Còn gọi là cây đùng đình hay cây móc, là môt loài cây thuộc họ cau, lá cây có hình dáng giống như đuôi cá. Cây đủng đỉnh mọc hoang tại miền Nam nước ta. Trước đây, dân Nam Bộ thường dùng lá cây đủng đỉnh để làm cổng chào trong đám cưới.

    Cây đủng đỉnh

    Cây đủng đỉnh

  14. Tề
    Kìa (phương ngữ miền Trung).
  15. Hiền thê
    Vợ hiền (từ Hán Việt).
  16. Người Việt Nam ít người có nhiều râu, nhiều người có ít râu, đại đa số là không râu.
  17. Khôn
    Khó mà, không thể.
  18. Than bọn
    Than đã cháy tàn thành tro.
  19. Xứ Đoài
    Tên gọi nôm na của xứ Sơn Tây, một xứ thừa tuyên (đơn vị hành chính) thời Hậu Lê, nằm về phía tây kinh thành Thăng Long.

    Tứ xứ

    Tứ xứ

  20. Gá duyên
    Kết thành nghĩa vợ chồng.
  21. Khăn vuông mỏ quạ
    Khăn hình vuông, được chít khéo léo thành hình nhọn như chiếc mỏ quạ trước trán. Áo tứ thân, yếm, khăn mỏ quạ, nón quai thao là những trang phục truyền thống của phụ nữ Kinh Bắc xưa.

    Phụ nữ miền Bắc trong trang phục truyền thống áo tứ thân, yếm đào, khăn mỏ quạ, nón quai thao

    Phụ nữ miền Bắc trong trang phục truyền thống áo tứ thân, yếm đào, khăn mỏ quạ, nón quai thao