Ngẫu nhiên

Chú thích

  1. Ương
    (Nước) trôi lờ đờ. Việt Nam tự điển của Lê Văn Đức giảng: Trôi lình bình, dở ròng, dở lớn.
  2. Lươn khươn
    Dây dưa, cố tình kéo dài, trì hoãn việc đáng phải làm ngay.
  3. Cổ kim
    Xưa (cổ) và nay (kim).
  4. Hò khoan
    Một thể loại hò thường gặp ở miền Trung, trong đó người hò thường đệm các cụm "hò khoan" "hố khoan" "hố hò khoan" (nên cũng gọi là hò hố). Hò khoan thường có tiết tấu nhanh, nhộn nhịp.
  5. Khín
    Chực, ké, dùng của người khác (phương ngữ Nam Bộ).
  6. Nhơn ngãi
    Nhân nghĩa (phương ngữ Nam Bộ).
  7. Liễu
    Một loại cây thân nhỏ, lá rủ. Liễu xuất hiện rất nhiều trong thơ ca Á Đông, và thường tượng trưng cho người con gái chân yếu tay mềm.

    Liễu rủ bên hồ Gươm

    Liễu rủ bên hồ Gươm

  8. Đào
    Loại cây mọc nhiều ở vùng rừng núi phía Bắc, cũng được trồng để lấy quả hay hoa. Hoa đào nở vào mùa xuân, là biểu tượng của mùa xuân và ngày Tết ở miền Bắc. Quả đào vị ngọt hoặc chua, mùi thơm, vỏ quả phủ một lớp lông mịn. Đào xuất hiện rất nhiều trong văn học cổ Trung Quốc và các nước đồng văn. Trong ca dao tục ngữ, hình ảnh đào, lựu, mận, mơ... thường được dùng với tính ước lệ để chỉ đôi lứa yêu nhau.

    Quả đào

    Quả đào

  9. Ba vạn sáu ngàn ngày
    Tương đương một trăm năm, thường được dùng trong văn chương để chỉ một kiếp sống con người.

    Ba vạn sáu nghìn ngày là mấy
    Cảnh phù du trông thấy cũng nực cười
    (Uống rượu tiêu sầu - Cao Bá Quát)

  10. Hóc
    Góc nhỏ, khuất.
  11. Có bản chép: Một xâu cá mè
  12. Có bản chép: Bảy bè gỗ lim.
  13. Lim
    Một loại cây cho gỗ rất quý. Gỗ lim là một trong bốn loại gỗ "tứ thiết" (cứng như sắt) của nước ta, gồm đinh, lim, sến, táu. Gỗ cứng, chắc, nặng, không bị mối mọt; có màu hơi nâu đến nâu thẫm, nếu để lâu hay ngâm nước bùn thì mặt gỗ chuyển sang màu đen.

    Cây lim cổ thụ

    Cây lim cổ thụ

    Gỗ lim

    Gỗ lim

  14. Có bản chép: Đôi chim đồi mồi.
  15. Có bản chép: hòn xôi.
  16. Vãng lai
    Đi lại (từ Hán Việt).
  17. Phân
    Nói cho rõ, bày tỏ.
  18. Hai câu sau giải nghĩa cho hai câu trước.
  19. Đọi
    Cái chén, cái bát (phương ngữ một số vùng ở Bắc Trung Bộ).
  20. Làm mai
    Còn gọi là làm mối, mai mối. Người làm mai gọi là ông (bà) mối hay ông (bà) mai, là người đứng trung gian, giới thiệu cho hai bên trai gái làm quen hoặc cưới nhau.
  21. Phụ mẫu
    Cha mẹ (từ Hán Việt).