Chú thích

1. Phú quý

   Giàu có và sang trọng (từ Hán Việt).

2. Quan

   Đơn vị tiền tệ cổ của nước ta dùng đến đầu thế kỷ 20. Đối với tiền quý (cổ tiền), một quan bằng 60 tiền (600 đồng kẽm). Với tiền gián (sử tiền), một quan bằng 360 đồng kẽm.

3. Đười ươi

   Loài linh trưởng chi họ Người, lông rậm màu vàng sẫm pha trộn với màu xám. Chúng thuộc loại gần gũi nhất với con người cả về mặt hình thể lẫn trí tuệ, có thể sử dụng công cụ một cách tinh vi. Đười ươi ngày nay có nguy cơ tuyệt chủng, chủ yếu do nạn chặt phá rừng.

   

   Đười ươi

4. Giấy hồng đơn

   Cũng gọi là giấy hồng điều, loại giấy đỏ dùng để viết câu đối hoặc chữ để dán lên trái dưa, trái bưởi, thường dùng vào dịp Tết.

   

   Viết chữ ngày Tết trên giấy hồng đơn

5. Phán mại

   Mua bán (phán: bán, mại: mua).

6. Nại

   Nề hà, lấy làm điều (từ cổ, nay ít dùng).

7. Đùa

   Tự ý hành động, không coi trước coi sau, không cần sự ưng thuận của người khác.

8. Xe cút kít

   Cũng gọi là xe rùa, loại xe thô sơ có kích thước nhỏ để vận chuyển bằng tay. Xe cút kít thường sử dụng trong xây dựng để vận chuyển gạch đá, vôi vữa...

   

   Xe cút kít

   

   Xe cút kít ngày xưa

9. Châu Trần

   Việc hôn nhân. Thời xưa ở huyện Phong thuộc Từ Châu bên Trung Quốc có thôn Châu Trần, trong thôn chỉ có hai dòng họ là họ Châu và họ Trần, đời đời kết hôn với nhau.

   Thật là tài tử giai nhân,
   Châu Trần còn có Châu Trần nào hơn.
   (Truyện Kiều)

10. Bãi Bổn

    Một khu vực biển thuộc huyện đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, đồng thời nay là tên một ấp thuộc xã Hàm Ninh.

11. Hàm Ninh

    Tên một làng chài nằm trên bờ biển phía Ðông đảo Phú Quốc, nay là một xã thuộc huyện đảo này, đồng thời là một điểm đến du lịch có tiếng.

    

    Làng chài Hàm Ninh

12. Cửa Cạn

    Địa danh nay là một xã thuộc huyện đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, đồng thời cũng là tên mũi đất và bãi biển ở đây.

    

    Bãi Cửa Cạn (ảnh Giang Sơn)

13. Rạch Tràm

    Một con sông ở đảo Phú Quốc, dài khoảng 25 km, có ba nhánh thượng nguồn hơi chếch về phía bắc, chảy xiên về hướng tây và đổ ra biển tại ấp Rạch Tràm. Hai bờ sông có một hệ sinh thái đặc biệt: một bên là rừng tràm xen lẫn với cây dầu và cây sao, còn một bên lại là rừng ngập mặn gồm các loài cây: vẹt, đước, bần và cây cóc đỏ. Thượng nguồn lại là nơi sinh sống của dây choại, lau sậy... với màu nước đỏ đặc trưng. Đây là một trong những cảnh đẹp của đảo Phú Quốc.

    

    Sông Rạch Tràm, Phú Quốc

14. Chợ Giang Đình

    Trước đây có tên là chợ Văn, ngôi chợ nằm trên bến Giang Đình, nay thuộc thị trấn Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Sau này chợ được chuyển xuống phía dưới cửa sông Tân Quyết đổ ra sông Lam, cách đó khoảng 500m, và được xây lại.

15. Khôn như tinh đến Giang Đình cũng mắc

    Chợ Giang Đình có tiếng là có nhiều người buôn bán lọc lõi.

16. Khang nhã

    Nhàn nhã, nhẹ nhàng, thanh thản, yên vui (chữ Hán).

17. Người hiền

    Người có đức hạnh, tài năng.

18. Hổng

    Không (khẩu ngữ Trung và Nam Bộ).

19. Tháng mười tháng một khí trời thường khô, se, da người thường bị nứt nẻ.

20. Rày

    Nay, bây giờ (phương ngữ).

21. Lính thú

    Lính đi đóng đồn, canh phòng ở các vùng biên giới.

22. Ải

    Chỗ qua lại hẹp và hiểm trở trên biên giới giữa các nước hoặc thành trì, trước đây thường có đặt đồn binh. Cũng gọi là quan ải.

    

    Ải Chi Lăng

23. Có bản chép: tình nghi oan.