Chú thích

1. Bồi

   Người hầu hạ, giúp việc, thường là nam giới nhỏ tuổi. Từ này có gốc là phiên âm của từ tiếng Anh boy.

   Biết thân, thuở trước đi làm quách,
   Chẳng kí, không thông, cũng cậu bồi!
   (Than nghèo - Tú Xương)

2. Nhiễu

   Hàng dệt bằng tơ, sợi ngang xe rất săn, làm cho mặt nổi cát.

3. Lục soạn

   Thứ lụa mỏng, trơn, xưa hay dùng.

   Quanh năm phong vận, áo hàng tầu, khăn nhiễu tím, ô lục soạn xanh
   Ra phố nghênh ngang, quần tố nữ, bít tất tơ, giày Gia Định bóng
   (Phú hỏng khoa Canh Tý - Tú Xương)

4. Phòng loan

   Phòng của đôi vợ chồng, nhất là vợ chồng mới cưới. Cũng có thể hiểu là phòng của người phụ nữ. Xem thêm chú thích Loan.

   Người vào chung gối loan phòng
   Nàng ra tựa bóng đèn chong canh dài
   (Truyện Kiều)

5. Tháp Bút

   Tên một tòa tháp ở Hồ Gươm (Hà Nội). Tháp được xây dựng từ thời vua Tự Đức, làm bằng đá, cao năm tầng, đỉnh có hình một chiếc bút lông chỉ lên trời.

   

   Tháp Bút. Ba chữ Hán từ trên xuống là Tả Thanh Thiên, nghĩa là "viết lên trời xanh."

6. Ngón tay tháp Bút là ngón tay thuôn nhỏ, được coi là đẹp.

7. Chữ điền

   Chữ 田 (ruộng). Mặt chữ điền tức là mặt cương nghị (nam) hoặc phúc hậu (nữ).

8. Nàng Co

   Tên một giống lúa rất thơm ngon của vùng Long Điền, Đất Đỏ, Bà Rịa của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Tuy thơm ngon, nhưng là giống lúa dài ngày, mỗi năm một vụ nên bây giờ còn rất ít nơi trồng lúa Nàng Co.

9. Đàng

   Đường, hướng (phương ngữ Trung và Nam Bộ).

10. Khố

    Một trong những loại trang phục cổ xưa nhất của nhân loại, gồm một tấm vải dài, khổ hẹp dùng để để bọc và che vùng hạ bộ bằng cách quấn tựa vào vòng thắt lưng. Trước đây nhiều vùng sử dụng, hiện tại khố vẫn còn được sử dụng hạn chế như ở vùng cao, vùng xa nơi còn lạc hậu, ngoài ra một số nước giữ gìn nó như bản sắc văn hóa khi có hội hè. Đóng khố đuôi lươn là kiểu mặc khố có thừa một đoạn buôn thõng ở phía sau cho tới khoeo chân, như cái đuôi con lươn, còn không có thì gọi là khố cộc.

    

    Đóng khố

11. Võng giá

    Vua quan ngày xưa thường đi bằng võng và xe (giá) do lính khiêng.

    

    Quan đi võng thời nhà Nguyễn

12. Bánh tráng

    Miền Trung và miền Nam gọi là bánh tráng, miền Bắc gọi là bánh đa. Đây một dạng loại bánh làm từ bột gạo, tráng mỏng, phơi khô, khi ăn có thể nướng giòn hoặc ngâm sơ với nước cho mềm để cuốn các thức ăn khác. Ngoài ra, bánh tráng còn có thể được làm với các thành phần khác để tạo thành bánh tráng mè, bánh tráng đường, bánh tráng dừa... mỗi loại có hương vị khác nhau.

    

    Bánh tráng phơi sương Trảng Bàng

13. Chữ đa trong tên bánh đa, từ Hán Việt có nghĩa là "nhiều."

14. Đãi đưa

    Nói chuyện đãi bôi, niềm nở nhưng giả dối, không thật lòng.

15. Cheo

    Khoản tiền nhà trai nạp cho làng xã bên nhà gái khi làm lễ dạm hỏi theo tục lệ xưa.

16. Trà Ô Long

    Một loại trà ngon có nguồn gốc từ Trung Quốc. Tùy vào thành phần và cách chế biến mà trà có nhiều hương vị rất khác nhau.

    

    Trà Ô Long

17. Phong

    Bịt lại cho kín.

18. Phên

    Đồ đan bằng tre, nứa, cứng và dày, dùng để che chắn. Một số vùng ở Bắc Trung Bộ gọi là phên thưng, bức thưng.

    

    Tấm phên

19. Khêu

    Dùng một vật có đầu nhọn để kéo cho tim đèn trồi lên. Đèn ngày xưa đốt bằng dầu, dùng bấc. Để đèn cháy sáng thì thỉnh thoảng phải khêu bấc. Bấc đèn cũng gọi là khêu đèn.

    

    Một cây đèn dầu

20. Bạn ngọc

    Bạn quý như ngọc, thường chỉ người thương hay bạn thân.

21. Bình Định

    Tên một tỉnh thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ. Đây là mảnh đất có bề dày lịch sử với nền văn hoá Sa Huỳnh, từng là cố đô của vương quốc Chămpa, đồng thời là quê hương của người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ. Bình Định cũng là nơi có nghệ thuật tuồng rất phát triển, gắn liền với tên tuổi của Đào Duy Từ. Những món đặc sản của vùng đất này gồm có rượu Bàu Đá, bánh tráng nước dừa, bánh ít lá gai...

    

    Bình Định

22. Đấu roi

    Một môn thi đấu kĩ thuật đánh roi (trường côn) của võ thuật cổ truyền, chủ yếu ở miền Trung. Khởi đầu từ một trong những môn thi đấu bắt buộc để tuyển võ quan thời Nguyễn, ngày nay đấu roi trở thành một môn thi đấu thể thao văn hóa truyền thống của vùng miền Nam Trung Bộ.

    

    Đấu roi

23. Có bản chép "múa roi" hoặc "cầm roi."

24. Trà Quế

    Tên một ngôi làng nằm cách phố cổ Hội An, tỉnh Quảng Nam khoảng 3 km về hướng Đông Bắc. Tại đây có nghề truyền thống là trồng rau, nên còn gọi là làng rau Trà Quế.

    

    Một vườn rau Trà Quế

25. Trà Quế có nghề trồng rau, nên phải gánh nước tưới rau.