Tam Điệp

1. Tam Điệp

   Tên một dãy núi nằm giữa Ninh Bình và Thanh Hóa, chạy ra biển theo hướng Tây Bắc–Đông Nam, gồm có 3 ngọn. Trên dãy núi này cũng có đèo Tam Điệp, con đường thiên lý cổ thời phong kiến từ Thăng Long vào Nam, đi qua 3 đoạn đèo: Đèo phía Bắc, đèo phía Nam, và đèo Giữa. Đèo Tam Điệp cũng có tên dân gian là Ba Dội (dội tiếng Việt cổ nghĩa là đợt, lớp).

   Một đèo, một đèo, lại một đèo,
   Khen ai khéo tạc cảnh cheo leo.
   Cửa son đỏ loét tùm hum nóc,
   Hòn đá xanh rì lún phún rêu.
   (Đèo Ba Dội - Hồ Xuân Hương)

   

   Phòng tuyến Tam Điệp

   Những nội dung có dùng chú thích này:

   Ăn trầu chọn lấy cau khô

   Anh muốn trông

   Anh muốn trông, anh lên Ba Dội anh trông

   Chóc lóc, treo leo, trèo đèo Ba Dội

   Mưa từ Ba Dội mưa ra

   Rủ nhau lên núi đốt than

   Trèo lên Ba Dội tôi coi